Trong phần 2 này (tiếp theo Phần 01 - Các khái niệm cơ bản), SAOTHANGNAM Co.LTD gởi đến các bạn tóm tắt cơ bản nhất các nội dung quy định về hợp đồng lao động. Trong phần này, SAOTHANGNAM CO.,LTD sẽ trình bày những nội dung chủ yếu sau:
- Định nghĩa HĐLĐ
- Hình thức, hiệu lực của hợp đồng lao động
- Loại hợp đồng lao động
- Nội dung cơ bản của hợp đồng lao động
- Thử việc đối với lao động
- Thực hiện hợp đồng lao động
- Sửa đổi, chấm dứt hợp đồng lao động
- Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động
SAU ĐÂY LÀ PHẦN NỘI DUNG CHI TIẾT:
1. Định nghĩa:
Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao ôộng và người sử dụng lao động về viàm làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ lao động.
2. Hình thức và hiệu lực của hợp đồng lao động:
- Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản, lập thành 2 bản, mỗi bên giữ 1 bản.
- Đói với công việc tạm thời dưới 3 tháng, có thể giao kết HĐLĐ bằng lời nói
- HĐLĐ có hiệu lực từ ngày giao kết, trừ trường hợp có thỏa thuận khác
3. Loại hợp đồng lao động:
- Hợp đồng không xác định thời hạn: Không xác định thời điểm chấm dứt hiệu lực
- Hợp đồng lao động xác định thời hạn: từ 12 đến 36 tháng
- HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định: dưới 12 tháng.
4. Nội dung cơ bản của hợp đồng lao động:
- Tên, địa chỉ của người SDLĐ hoặc của người đại diện hợp pháp
- Họ tên, giới tính, ngày tháng năm sinh, địa chỉ cư trú, số CMND hoặc giấy tờ hợp pháp khác của người lao động.
- Công việc và địa điểm làm việc
- Thời hạn của hợp đồng lao động
- Mức lương, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác, chế độ nâng bậc, nâng lương.
- Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi
- Trang bị bảo hộ cho người lao động
- BHXH & BHYT
- Chế độ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.
- Các điều khoản khác tùy tính chất công việc nhưng không trái quy định của pháp luật.
5. Quy định về thử việc:
- Hai bên cể thể thỏa thuận bằng giao kết hợp đồng thử việc
- Chỉ thử việc 1 lần đối với một công việc
- Thời gian thử việc:
+ Công việc trình độ, kỹ năng cao từ cao đẳng trở lên: thời gian thử việc 60 ngày
+ Trình độ chuyên môn kỹ thuật trung cấp, TC chuyên nghiệp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ: thời gian 30 ngày
+ Công việc khác: 06 ngày
+ HĐLĐ mùa vụ: không thử việc
- Khi thử việc đạt yêu cầu thì NSDLĐ phải ký hợp đồng lao động với NLĐ.
- Trong thời gian thử việc, mỗi bên có quyền hủy bỏ thỏa thuận thử việc mà không cần báo trước.
6. Thực hiện hợp đồng lao động:
Người LĐ thực hiện công việc của HĐLĐ, tại địa điểm làm việc theo thỏa thuận giữa các bên:
+ Chuyển NLĐ làm công việc khác so với HĐLĐ:
- Chuyển NLĐ làm việc khác trong các trường hợp: do khó khăn đột xuất do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, ...
- Thời hạn chuyển: không quá 60 ngày/năm (trừ khi NLĐ đồng ý)
- Thời gian báo trước: ít nhất 03 ngày làm việc
- Lương khi chuyển công việc: ít nhất bằng 85% lương cũ và không thấp hơn lương tối thiểu.
+ Tạm hoãn thực hiện HĐLĐ:
- Nội dung tạm hoãn theo quy định của pháp luật: như đi nghĩa vụ quân sự, ...
- Sau thời gian 15 ngày kể từ ngày hết hạn tạm hoãn thì người lao động phải có mặt tai nơi làm việc và người sử dụng LĐ phải nhận NLĐ trở lại làm việc.
7. Sửa đổi, bổ sung, chấm dứt hợp đồng lao động:
+ Sửa đổi, bổ sung hợp đồng:
- Có quyền sửa đổi, bổ sung hợp đồng đã ký
- Thời gian báo trước 03 ngày làm việc
- Nếu thỏa thuận bổ sung hoàn tất có thể làm phụ lục kèm theo hoặc làm lại HĐLĐ mới.
+ Những trường hợp chấm dứt HĐLĐ
- Hết hạn hoặc công việc đã được hoàn thành theo HĐLĐ.
- Chấm dứt theo thoả thuận giữa các bên.
- NLĐ đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH và tuổi hưởng lương hưu.
- NLĐ bị kết án tù giam, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong HĐLĐ theo bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa Án.
- NLĐ chết, bị tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết, NSDLĐ chấm dứt hoạt động.
- NLĐ bị xử lý kỷ luật sa thải.
- NLĐ hoặc NSDLĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ.
- NSDLĐ cho NLĐ thôi việc do thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế hoặc do sáp nhật, hợp nhất, chia tách DN.
+ Trách nhiệm của NSDLĐ khi chấm dứt HĐLĐ
- Trợ cấp cho NLĐ theo quy định của pháp luật.
- Ít nhất 15 ngày trước ngày HĐLĐ xác định thời hạn hết hạn, NSDLĐ phải thông báo bằng văn bản cho NLĐ biết thời điểm chấm dứt HĐLĐ.
- Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày chấm dứt HĐLĐ, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan đến quyền lợi của mỗi bên, trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài nhưng không được quá 30 ngày.
- NSDLĐ có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ BHXH và những giấy tờ khác mà NSDLĐ đã giữ lại của NLĐ.
- Trong trường hợp DN bị chấm dứt hoạt động, bị giải thể, phá sản thì tiền lương, trợ cấp thôi việc, BHXH, BHYT, BHTN và các quyền lợi khác của NLĐ theo TƯLĐTT và HĐLĐ đã ký kết được ưu tiên thanh toán.
8. Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động:
+ Định nghĩa: Đơn phương chấm dứt HĐLĐ là việc một bên tự ý chấm dứt các quyền và nghĩa vụ đã thỏa thuận trong HĐLĐ mà không phụ thuộc vào ý chí của bên còn lại.
+ Đơn phương chấm dứt HĐLĐ hợp pháp:
- Trường hợp 1: Người LĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ
NLĐ làm việc theo HĐLĐ xác định thời hạn, HĐLĐ theo mùa vụ hoặc công việc có thời hạn dưới 12 tháng có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ trong các trường hợp sau:
---> Thời gian báo trước tối thiểu 03 ngày trong các trường hợp sau: Không bố trí đúng công việc, địa điểm và điều kiện làm việc; không được trả lương đầy đủ hoặc trả không đúng thời gian; bị ngược đãi, bị quấy rối, cưỡng bức; bị ốm đau, tai nạn phải điều trị 90 ngày liên tục; (Áp dụng đối với HĐLĐ thời vụ và có thời hạn dưới 12 tháng)
---> Thời gian báo trước tối thiểu 30 ngày trong các trường hợp sau: Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện HĐLĐ; Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước (Áp dụng đối với HĐLĐ có thời hạn trên 12 tháng --> 36 tháng)
---> Thời gian báo trước tối thiểu 45 ngày trong các trường hợp sau: Áp dụng đối với HĐLĐ không thời hạn.
- Trường hợp 2: Người SDLĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ (Bạn đọc vui lòng xem thêm Bộ Luật lao động)
Huỳnh Minh Đại
Ths. Kế toán - Kiểm toán
Phone: 0919.338.440
(còn tiếp Phần 3 - Quyền và nghĩa vụ cơ bản của người lao động và người sử dụng lao động)
- Các điều khoản khác tùy tính chất công việc nhưng không trái quy định của pháp luật.
5. Quy định về thử việc:
- Hai bên cể thể thỏa thuận bằng giao kết hợp đồng thử việc
- Chỉ thử việc 1 lần đối với một công việc
- Thời gian thử việc:
+ Công việc trình độ, kỹ năng cao từ cao đẳng trở lên: thời gian thử việc 60 ngày
+ Trình độ chuyên môn kỹ thuật trung cấp, TC chuyên nghiệp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ: thời gian 30 ngày
+ Công việc khác: 06 ngày
+ HĐLĐ mùa vụ: không thử việc
- Khi thử việc đạt yêu cầu thì NSDLĐ phải ký hợp đồng lao động với NLĐ.
- Trong thời gian thử việc, mỗi bên có quyền hủy bỏ thỏa thuận thử việc mà không cần báo trước.
6. Thực hiện hợp đồng lao động:
Người LĐ thực hiện công việc của HĐLĐ, tại địa điểm làm việc theo thỏa thuận giữa các bên:
+ Chuyển NLĐ làm công việc khác so với HĐLĐ:
- Chuyển NLĐ làm việc khác trong các trường hợp: do khó khăn đột xuất do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, ...
- Thời hạn chuyển: không quá 60 ngày/năm (trừ khi NLĐ đồng ý)
- Thời gian báo trước: ít nhất 03 ngày làm việc
- Lương khi chuyển công việc: ít nhất bằng 85% lương cũ và không thấp hơn lương tối thiểu.
+ Tạm hoãn thực hiện HĐLĐ:
- Nội dung tạm hoãn theo quy định của pháp luật: như đi nghĩa vụ quân sự, ...
- Sau thời gian 15 ngày kể từ ngày hết hạn tạm hoãn thì người lao động phải có mặt tai nơi làm việc và người sử dụng LĐ phải nhận NLĐ trở lại làm việc.
7. Sửa đổi, bổ sung, chấm dứt hợp đồng lao động:
+ Sửa đổi, bổ sung hợp đồng:
- Có quyền sửa đổi, bổ sung hợp đồng đã ký
- Thời gian báo trước 03 ngày làm việc
- Nếu thỏa thuận bổ sung hoàn tất có thể làm phụ lục kèm theo hoặc làm lại HĐLĐ mới.
+ Những trường hợp chấm dứt HĐLĐ
- Hết hạn hoặc công việc đã được hoàn thành theo HĐLĐ.
- Chấm dứt theo thoả thuận giữa các bên.
- NLĐ đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH và tuổi hưởng lương hưu.
- NLĐ bị kết án tù giam, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong HĐLĐ theo bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa Án.
- NLĐ chết, bị tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết, NSDLĐ chấm dứt hoạt động.
- NLĐ bị xử lý kỷ luật sa thải.
- NLĐ hoặc NSDLĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ.
- NSDLĐ cho NLĐ thôi việc do thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế hoặc do sáp nhật, hợp nhất, chia tách DN.
+ Trách nhiệm của NSDLĐ khi chấm dứt HĐLĐ
- Trợ cấp cho NLĐ theo quy định của pháp luật.
- Ít nhất 15 ngày trước ngày HĐLĐ xác định thời hạn hết hạn, NSDLĐ phải thông báo bằng văn bản cho NLĐ biết thời điểm chấm dứt HĐLĐ.
- Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày chấm dứt HĐLĐ, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan đến quyền lợi của mỗi bên, trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài nhưng không được quá 30 ngày.
- NSDLĐ có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ BHXH và những giấy tờ khác mà NSDLĐ đã giữ lại của NLĐ.
- Trong trường hợp DN bị chấm dứt hoạt động, bị giải thể, phá sản thì tiền lương, trợ cấp thôi việc, BHXH, BHYT, BHTN và các quyền lợi khác của NLĐ theo TƯLĐTT và HĐLĐ đã ký kết được ưu tiên thanh toán.
8. Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động:
+ Định nghĩa: Đơn phương chấm dứt HĐLĐ là việc một bên tự ý chấm dứt các quyền và nghĩa vụ đã thỏa thuận trong HĐLĐ mà không phụ thuộc vào ý chí của bên còn lại.
+ Đơn phương chấm dứt HĐLĐ hợp pháp:
- Trường hợp 1: Người LĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ
NLĐ làm việc theo HĐLĐ xác định thời hạn, HĐLĐ theo mùa vụ hoặc công việc có thời hạn dưới 12 tháng có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ trong các trường hợp sau:
---> Thời gian báo trước tối thiểu 03 ngày trong các trường hợp sau: Không bố trí đúng công việc, địa điểm và điều kiện làm việc; không được trả lương đầy đủ hoặc trả không đúng thời gian; bị ngược đãi, bị quấy rối, cưỡng bức; bị ốm đau, tai nạn phải điều trị 90 ngày liên tục; (Áp dụng đối với HĐLĐ thời vụ và có thời hạn dưới 12 tháng)
---> Thời gian báo trước tối thiểu 30 ngày trong các trường hợp sau: Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện HĐLĐ; Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước (Áp dụng đối với HĐLĐ có thời hạn trên 12 tháng --> 36 tháng)
---> Thời gian báo trước tối thiểu 45 ngày trong các trường hợp sau: Áp dụng đối với HĐLĐ không thời hạn.
- Trường hợp 2: Người SDLĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ (Bạn đọc vui lòng xem thêm Bộ Luật lao động)
Huỳnh Minh Đại
Ths. Kế toán - Kiểm toán
Phone: 0919.338.440
(còn tiếp Phần 3 - Quyền và nghĩa vụ cơ bản của người lao động và người sử dụng lao động)
